protokÓŁ koŃcowego odbioru robÓt (wzór) dotyczących: wykonania robót polegających na dostosowaniu pomieszczenia zlokalizowanego na poziomie 0 w budynku przy ul.
Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 2 maja 2019 r. (C?224/18). Stan faktyczny Budimex wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, pytając czy obowiązek podatkowy w VAT powstaje w momencie podpisania protokołu zgłoszenia robót budowlanych do odbioru, czy w momencie zaakceptowania tych robót przez zleceniodawcę. W odpowiedzi Ministerstwo Finansów wskazało, że obowiązek podatkowy w VAT powstaje w momencie wystawienia przez spółkę faktury dokumentującej wykonanie tych prac lub – w przypadku jej braku – po upływie 30 dni od daty rzeczywistego wykonania tych prac. Jednocześnie w interpretacji wskazano, że postanowienia umowne, na podstawie których są realizowane prace budowlane i budowlano-montażowe i które stanowią, że zamawiający powinien zaakceptować wykonane roboty w protokole odbioru, nie mają wpływu na datę powstania obowiązku podatkowego w VAT. Czytaj także: TSUE: budowlany VAT należy się dopiero po odbiorze prac Budimex wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę, w której podniósł, że formalność polegająca na zaakceptowaniu wykonanych robót jest wyraźnie przewidziana w warunkach kontraktowych określonych przez Międzynarodową Federację Inżynierów Konsultantów (FIDIC), które regulują zawierane przez nią umowy. W związku z tym akceptacja ta stanowi integralną część każdej usługi budowlanej lub budowlano-montażowej. Wyrok oddalający skargę spółka zaskarżyła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z pytaniem czy w sytuacji, w której strony transakcji uzgodniły, że dla wypłaty wynagrodzenia za roboty budowlane lub budowlano-montażowe niezbędne jest wyrażenie akceptacji ich wykonania przez zamawiającego w protokole odbioru tych robót, wykonanie usługi następuje w momencie faktycznego wykonania robót budowlanych lub budowlano-montażowych, czy w momencie akceptacji wykonania tych robót przez zamawiającego, wyrażonej w protokole odbioru. Wyrok Trybunału Trybunał uznał, że w przypadku niewystawienia faktury dotyczącej świadczonych usług lub wystawienia jej z opóźnieniem, formalny odbiór tej usługi może być uważany za moment, w którym usługa ta została wykonana. Jednak dla oceny czy usługa została wykonana, trzeba wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, także czynności formalne jakimi są: zaakceptowanie i przyjęcie prac przez zlecającego poprzez podpisanie protokołu odbioru. Jest tak, gdy: - formalność odbioru została uzgodniona przez strony w wiążących je postanowieniach umownych odzwierciedlających rzeczywistość gospodarczą i handlową w dziedzinie, w której usługa jest wykonywana i - formalność ta stanowi materialne zakończenie usługi i ustala ostatecznie wysokość należnego świadczenia wzajemnego. Zgodnie z art. 63 dyrektywy VAT podatek staje się wymagalny w momencie wykonania usług. Jednak art. 66 akapit pierwszy lit. c tej dyrektywy uściśla, iż państwa członkowskie mogą postanowić, że VAT staje się wymagalny dla określonych transakcji w określonym terminie, nie później niż z upływem ustalonego przez państwa członkowskie terminu wystawienia faktury, jeżeli faktura dotycząca świadczonych usług nie została wystawiona lub została wystawiona z opóźnieniem. Artykuł 19a ust. 5 i 7 w związku z art. 106i ust. 3 ustawy o VAT przewiduje, że gdy faktura nie została wystawiona, w terminie 30 dni od wykonania usługi powstaje obowiązek podatkowy. Spór w niniejszej sprawie dotyczył interpretacji pojęcia „świadczenie usługi". Zdaniem spółki Budimex, z uwagi na postanowienia znajdujące się w zawieranych przez nią umowach, moment ten może nastąpić dopiero po odbiorze robót przez zamawiającego, niezależnie od tego, że zostały one faktycznie wykonane wcześniej. Postanowienia sformułowane w umowach zawartych przez Budimex przewidywały: - prawo zamawiającego do zweryfikowania zgodności wykonanych prac budowlanych lub budowlano-montażowych zanim zostaną one zaakceptowane i - obowiązek usługodawcy polegający na wprowadzeniu koniecznych zmian, by rezultat rzeczywiście odpowiadał temu, co zostało uzgodnione. Bez takiej weryfikacji nie jest możliwe określenie podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego przed odbiorem robót przez zamawiającego. Zdaniem Trybunału, w analizowanej sprawie warunek, jakim jest sporządzenie protokołu odbioru przez zamawiającego następuje dopiero po upływie terminu, który jest mu przyznany na zgłoszenie usługodawcy ewentualnych wad, które powinien on skorygować, by usługa budowlana lub budowlano-montażowa była zgodna z uzgodnieniami. Dlatego nie można wykluczyć, że wspomniana usługa nie zostanie całkowicie wykonana przed owym odbiorem. Podstawę opodatkowania odpłatnego świadczenia usług stanowi świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane z tego tytułu przez podatnika. W konsekwencji, w zakresie, w jakim nie jest możliwe określenie wynagrodzenia należnego od usługobiorcy przed dokonaniem przez niego odbioru usług budowlanych lub budowlano-montażowych, podatek od tych usług nie może stać się wymagalny przed odbiorem. W tych okolicznościach i w zakresie, w jakim odbiór robót został uzgodniony w umowie o świadczenie usług, należy uznać, że formalność ta jest jako taka objęta usługą i że w związku z tym jest ona decydująca dla uznania, że owa usługa została rzeczywiście wykonana. Podstawa prawna: art. 17 ust. 2 i 6 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku ( 1977, L 145, s. 1 ze zm.) art. 168 lit. a i art. 176 dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ( 2006, L 347, s. 1 ze zm.) art. 25 ust. 1 pkt 3b ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w wersji obowiązującej do czasu jej uchylenia 1 maja 2004 r. (DzU z 1993 r. nr 11, poz. 50 ze zm.) art. 8 ust. 2a, art. 86 i art. 88 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2174 ze zm.) Paulina Bąk radca prawny, Senior Tax Consultant w Dziale Doradztwa Podatkowego w BDO, biuro w Warszawie 1 kwietnia 2016 r. została wydana ogólna interpretacja ministra finansów ( w sprawie przepisów ustawy o VAT w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług budowlanych lub budowlano-montażowych. Zgodnie z tą interpretacją, w przypadku usług budowlanych lub budowlano-montażowych decydujące znaczenie dla prawidłowego określenia momentu powstania obowiązku podatkowego ma data wykonania usługi lub data/termin wystawienia faktury, które są jednak determinowane przez datę wykonania usługi. Za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej należy przyjąć datę faktycznego wykonania usługi, tj. dzień, w którym – w związku z wykonaniem określonej umową usługi lub jej części (jeżeli usługa jest przyjmowana częściowo) - doszło do faktycznego zakończenia prac lub ich części. Wykonawca zgłasza je do odbioru, gdy w jego opinii są one gotowe do ich przyjęcia przez nabywcę usługi. W przypadku zatem, gdy usługa jest oddawana w całości, za moment wykonania tej usługi należy uznać moment faktycznego jej wykonania, tj. dzień, w którym wykonawca w związku z wykonaniem całości określonej umową usługi zgłosił ją nabywcy do odbioru. Takie podejście nie uwzględniało warunków rynkowych w jakich funkcjonowały firmy budowlane. Samo zgłoszenie nie kończyło bowiem współpracy. Po zgłoszeniu prac do odbioru rozsądny usługodawca pozastawiał przestrzeń do zgłoszenia uwag i możliwość żądania ich uwzględnienia poprzez zgłoszenie poprawek. A nadmienić należy, że uwagi do sposobu wykonania usług zdarzają się często i należy się z nimi liczyć. Dopiero po usunięciu wad robót usługobiorca (jeśli nie przyjął zaliczek) był uprawniony domagać się zapłaty. Jednak zgodnie z obecnym stanowiskiem organów podatkowych obowiązek podatkowy powstał już w momencie zgłoszenia robót, czyli o wiele wcześniej, niż (jeśli nie przyjęto zaliczek) dochodziło do zapłaty. Miejmy nadzieje, że pod wpływem lektury wyroku TSUE fiskus zmieni nie tylko podejście, ale również interpretację ogólną.
Po trzecie protokół stanowi podstawę do wystawienia faktury VAT w kwocie określonej w tym protokole odpowiadającej kwocie wskazanej w Wykazie usług wykonawcy wybranego. Natomiast z protokołu zdawczo-odbiorczego złożonego przez zamawiającego na potwierdzenie należytego wykonania usługi, nie wynika oświadczenie, co do należytego
Wykonujemy roboty budowlane związane z kładzeniem tynków. Fakturzysta wystawił fakturę na podstawie protokołu odbioru robót budowlanych, w którym był taki zapis: data robót od 3 do 11 lipca 2017 r., data protokołu 1 sierpnia 2017 r. Z faktury wynika: data sprzedaży 11 lipca, a data wystawienia 1 sierpnia. Czy prawidłowo określił datę sprzedaży (wykonania usługi)? W deklaracji za jaki okres należy wykazać tę sprzedaż? Tak, fakturzysta prawidłowo określił datę sprzedaży (wykonania usługi), za którą należy uznać moment faktycznego zakończenia robót, a nie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Protokół potwierdza jedynie fakt wykonania tych usług, jednak nie przesądza o terminie i zakresie ich wykonania. Jeśli faktura została wystawiona na firmę, wówczas powinna być rozliczona w VAT w sierpniu 2017 r. Jeśli na osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – wówczas usługę należało rozliczyć w lipcu 2017 r. Szczegóły w dalszej części artykułu. W usługach budowlanych obowiązek podatkowy może powstawać na dwa sposoby, w zależności od statusu usługobiorcy. Jeżeli usługa budowlana została wykonana na rzecz niepodatnika (osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej), to obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. z chwilą wykonania usługi (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). Jeśli natomiast usługa budowlana została wykonana na rzecz: podatnika podatku od towarów i usług lub podatnika podatku od wartości dodanej, lub podatnika podatku o podobnym charakterze, lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, wówczas – na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a) w zw. z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT – sprzedaż tej usługi powoduje powstanie obowiązku podatkowego z chwilą terminowego wystawienia faktury. Polecamy: Biuletyn VAT Aby data wystawienia faktury wyznaczała datę powstania obowiązku podatkowego, faktura musi zostać wystawiona: nie wcześniej niż 30 dnia przed wykonaniem usługi (art. 106i ust. 7 pkt 1 ustawy o VAT) i nie później niż 30 dnia od dnia wykonania usługi (art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT). Jeżeli podatnik w ogóle nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu wystawienia faktury, czyli 30 dnia od dnia wykonania usługi. Tak wynika z art. 19a ust. 7 ustawy o VAT. UWAGA! Jeżeli usługa budowlana została wykonana na rzecz niepodatnika, wówczas obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. z chwilą wykonania usługi. Jeśli natomiast nabywcą usługi jest podatnik, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą terminowego wystawienia faktury. Specyfika świadczenia usług budowlanych powoduje, że mogą one być również rozliczane częściowo. Wówczas – w przypadku usług przyjmowanych częściowo, o których mowa w art. 19a ust. 2 ustawy o VAT – 30-dniowy termin wystawienia faktury będzie biegł od dnia wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę. Ustalenie daty wykonania usługi budowlanej jest zatem kluczowe: w przypadku usługi wykonanej na rzecz niepodatnika – pod względem wyznaczenia daty powstania obowiązku podatkowego, w przypadku usługi wykonanej na rzecz podatnika – pod względem określenia prawidłowego terminu wystawienia faktury, która wyznacza datę powstania obowiązku podatkowego. Jak określić datę wykonania usługi budowlanej Choć data wykonania usługi budowlanej między podatnikami VAT nie wyznacza wprost daty powstania obowiązku podatkowego – jest ona istotna. Odniesienie się do niej przesądza bowiem o terminowym lub nieterminowym wystawieniu faktury. Jeśli faktura została wystawiona terminowo, wówczas data jej wystawienia wyznacza datę powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli natomiast została wystawiona z naruszeniem terminu, wtedy o dacie powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia usług budowlanych decyduje upływ 30 dnia od dnia wykonania usługi. W przeszłości przyjmowano, że datą wykonania usługi budowlanej jest data podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Warto nadmienić, że także obecnie dla celów podatku dochodowego data podpisania tego protokołu wyznacza moment powstania przychodu z tytułu wykonania usługi budowlanej. Resort finansów podkreśla jednak, że moment wykonania usługi budowlanej według ustaw o podatkach dochodowych ustala się niezależnie od regulujących to zagadnienie przepisów ustawy o VAT. W VAT jest zatem inaczej niż w podatku dochodowym. Przyjmuje się bowiem, że wykonanie usługi budowlanej następuje w momencie faktycznego zrealizowania wszystkich czynności, które składały się na tę usługę, a nie w momencie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Na tę zasadę wskazał także Minister Finansów w interpretacji ogólnej z 1 kwietnia 2016 r. (sygn. w której stwierdził, że dla celów VAT: (...) nie należy wiązać momentu wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej ze spełnieniem formalności cywilnoprawnej, jaką jest podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego (...). (...) za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej należy przyjąć datę faktycznego wykonania usługi, tj. dzień, w którym – w związku z wykonaniem określonej umową usługi lub jej części (jeżeli usługa jest przyjmowana częściowo) doszło do faktycznego zakończenia prac lub ich części – wykonawca zgłasza je do odbioru (w opinii wykonawcy usługi lub ich część są gotowe do ich przyjęcia przez nabywcę usługi). UWAGA! Wykonanie usługi budowlanej następuje w momencie faktycznego zrealizowania wszystkich czynności, które składały się na tą usługę, a nie w momencie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Także sądy administracyjne zgodnie twierdzą, że nie ma uzasadnienia, aby moment wykonania usług budowlanych utożsamiać z podpisaniem protokołu zdawczo-odbiorczego. Przykładem takiego stanowiska są wyroki NSA z 7 lutego 2017 r. (sygn. akt I FSK 840/15), z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1482/15) oraz z 28 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1811/15). W tym kontekście sądy podkreślają, że nawet ewentualny brak protokołu zdawczo-odbiorczego w chwili wykonania usługi budowlanej nie świadczy o tym, że nie doszło w ogóle lub w konkretnej dacie do wykonania usługi. W orzecznictwie uznaje się, że podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego usługi budowlanej jedynie dokumentuje, potwierdza wykonanie usługi budowlanej. Jego podpisanie nie jest natomiast elementem usługi budowlanej, co wyklucza uznanie, że usługa budowlana jest wykonana dopiero z chwilą jego podpisania. Protokół zdawczo-odbiorczy usług budowlanych nie decyduje zatem o skutkach w VAT. Dla przykładu NSA w wyroku z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1482/15) stwierdził, że: (...) zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a w zw. z art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, momentem wykonania robót budowlanych, będzie zrealizowanie wszystkich warunków przewidzianych w umowach dotyczących tych usług, ale w zakresie ich elementów rozumianych potocznie, w oparciu o obiektywne kryteria, na których opierają się te pojęcia. Niewątpliwie protokół, o jakim mowa w sprawie, obiektywnie nie jest elementem usługi budowlanej czy budowlano-montażowej, a jedynie potwierdza jej wykonanie (...). Zdaniem sądów administracyjnych wykonanie usługi budowlanej następuje w dniu faktycznego wykonania wszystkich czynności określonych w warunkach umowy o roboty budowlane. Skutki błędnego określenia daty wykonania usługi budowlanej przedstawia poniższy przykład. Przykład Założenia: Spółka świadczy usługę budowlaną na rzecz innego podatnika VAT polegającą na wznoszeniu konstrukcji stalowych. Usługa została wykonana (zgłoszona do odbioru) 30 czerwca, natomiast faktyczne podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego nastąpiło 15 lipca. I wariant: Spółka przyjmuje, że 30-dniowy termin wystawienia faktury liczy od dnia faktycznego wykonania usługi, tj. od 30 czerwca. Usługę budowlaną zafakturowała 25 lipca. Faktura została wystawiona terminowo, tj. w ciągu 30 dni od daty wykonania usługi. Obowiązek podatkowy powstał w dacie wystawienia faktury, tj. 25 lipca. Spółka wykazała sprzedaż usługi budowlanej w deklaracji VAT-7 za lipiec. II wariant: Spółka przyjmuje, że 30-dniowy termin wystawienia faktury liczy od dnia podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego (jako dnia wykonania usługi). Usługę budowlaną zafakturowała 1 sierpnia, tj. w ciągu 30 dni od daty podpisania protokołu. Faktura została wystawiona po upływie terminu, tj. po 30. dniu od dnia wykonania usługi (powinna zostać wystawiona najpóźniej do 30 lipca, a została wystawiona 1 sierpnia). Obowiązek podatkowy nie jest związany z datą wystawienia faktury. Powstał on z chwilą upływu terminu wystawienia faktury, czyli 30 lipca. Spółka powinna wykazać sprzedaż usługi budowlanej w deklaracji VAT-7 za lipiec. Wykazanie jej w deklaracji VAT-7 za sierpień (w związku z wystawieniem faktury) będzie błędne i spowoduje zaniżenie zobowiązania podatkowego lub zawyżenie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za lipiec. Przykład Spółka świadczy usługę budowlaną polegającą na wykonaniu konstrukcji dachowej. Usługa została wykonana (zgłoszona do odbioru) 30 czerwca. Odbiorca robót budowlanych nie podpisał jednak protokołu zdawczo-odbiorczego, ponieważ stwierdził, że jeden z warunków umowy nie do końca został wykonany, z czym jednak spółka, jako wykonawca, się nie zgodziła. W takiej sytuacji jeśli spółka: wystawi fakturę np. 10 lipca – obowiązek podatkowy powstanie 10 lipca w związku z wystawieniem faktury, w ogóle nie wystawi faktury – obowiązek podatkowy powstanie 30 lipca w związku z upływem terminu wystawienia faktury. Brak odbioru robót, powoduje, że spółka w deklaracji VAT-7 za lipiec i tak powinna rozliczyć VAT z tytułu sprzedaży usługi. Ewentualne skutki uwzględnienia zastrzeżeń odbiorcy powinna ona udokumentować późniejszym wystawieniem faktury korygującej. Podstawa prawna: art. 19a ust. 1, ust. 2, ust. 5 pkt 3 lit. a) i ust. 7, art. 106b ust. 1 pkt 1, art. 106i ust. 3 pkt 1 i ust. 7 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – z 2017 r. poz. 1221 Aneta Szwęch, ekspert w zakresie podatków i rachunkowości

Technicznej Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych i Dokumentacji Projektowej. Do wykonania robót mogą być stosowane wyroby budowlane spełniające warunki określone w: ustawie Prawo budowlane

Niezwykle istotny dla branży budowlanej wyrok TSUE w sprawie C 224-18 z dnia 2 maja 2019 roku, wśród wielu podatników rozbudził nadzieję na zrównanie momentu wykonania usługi zarówno na gruncie VAT jak i CIT, tj. z chwilą obustronnego podpisania protokołu odbioru robót. Przypomnijmy, że Trybunał wrócił uwagę, iż decydującą o momencie wykonania usługi budowanej powinna być wola stron wyrażona w danym kontrakcie i jeżeli strony tego kontraktu – uwzględniając powszechną praktykę gospodarczą – ustalą, że momentem wykonania robót jest data podpisania protokołu odbioru prac to, data ta rozstrzyga o wykonaniu usługi na gruncie VAT, a w konsekwencji determinuje datę wystawienia faktury i powstanie obowiązku podatkowego (niezależnie od „faktycznego” wykonania prac i zgłoszenia ich do odbioru). Zapraszamy do publikacji: Wyrok TSUE – przełom dla branży budowlanej? W efekcie TSUE zakwestionował powszechną praktykę organów podatkowych nakazujących „cofanie” momentu wykonania usługi do czasu kiedy zamawiający nie zweryfikował jeszcze, czy usługa została w rzeczywistości wykonana zgodnie z warunkami umownymi, w tym czy zostały wykonane wszystkie działania jakie strony przewidziały w umowie. Przypomnijmy dodatkowo, że omawiane – korzystne dla podatników – rozstrzygnięcie stoi w opozycji do dotychczasowego stanowiska organów podatkowych, w tym do interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2016 roku ( Ministerstwo Finansów jednak, w dniu 31 maja 2019 roku, opublikowało komunikat, stanowiący komentarz do ww. wyroku, w którym wskazało, że treść orzeczenia TSUE nie przeczy stosowaniu interpretacji ogólnej i jej wytycznych albowiem ta, podkreśla znaczenie „momentu wykonania usługi”. Jednocześnie, ministerstwo wprost zapowiedziało, że „planuje przedstawić stanowisko do tego zagadnienia po rozstrzygnięciu sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny”. Jak natomiast wskazał Naczelny Sąd Administracyjny? Zgodnie z główną tezą orzeczenia z dnia 18 lipca 2019 roku (I FSK 65/16): „Po spełnieniu określonych warunków protokół odbioru robót może stanowić podstawę do przesunięcia obowiązku podatkowego.” Co jednak należy rozumieć po przez „spełnienie określonych warunków”? Analizując stan sprawy wydaje się, że są to odzwierciedlone w umowie, powszechnie przyjęte w praktyce gospodarczej dotyczącej branży budowalnej zasady rozliczeń oraz uznanie, iż wynagrodzenie wykonawcy jest należne po przyjęciu robót i zweryfikowaniu, iż te zostały wykonane zgodnie z ustaleniami (tu: stosowanie Warunków Kontraktowych FIDIC), a zatem mamy do czynienia ze świadczeniem ekwiwalentnym po obu stronach. Konsekwentnie, możliwe jest przesunięcie w czasie momentu powstania obowiązku podatkowego, pomiędzy datą faktycznego wykonania usługi wynikającą ze zgłoszenia robót do odbioru, a ich zatwierdzeniem w protokole odbioru robót jako roboty kompletne i wykonane zgodnie z umową. Omawiane orzeczenie NSA jest prawomocne i zgodnie z zapowiedziami pozostaje czekać na oficjalne ustosunkowanie się do omawianej kwestii przez Ministerstwo Finansów. Stanowisko to nie powinno jednak odbiegać od wyżej powołanych wniosków. Polecamy: VAT 2019. Komentarz W tym miejscu warto zaznaczyć, że w praktyce – o ile sądy administracyjne w pełni respektują rozstrzygnięcia Trybunału, o tyle organy podatkowe niejednokrotnie ignorują niekorzystne dla nich rozstrzygnięcia do czasu pojawienia się utrwalonej linii orzeczniczej sądów krajowych. Niewątpliwie jednak zarówno sądy administracyjne jak i organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa, a do tych zaliczyć należy prawo wspólnotowe wraz z jego dorobkiem. Skutkiem tego wyroki TSUE mają szczególne znaczenie, a ich ignorowanie przez Ministerstwo Finansów, czy organy podatkowe jest naruszeniem prawa (w tym art. 14a Ordynacji Podatkowej) i nie powinno mieć miejsca. Uzasadnionym jest zatem przypuszczenie, że w niedługim czasie ww. interpretacja ogólna z 2016 roku zostanie zmieniona tak, aby jej wytyczne uwzględniały treść powoływanych rozstrzygnięć TSUE oraz NSA. Adwokat Kajetan Kubicz, Senior Associate Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE Jednostronny protokół odbioru robót budowlanych w świetle obowiązujących przepisów Jednostronny protokół odbioru robót budowlanych podpisany przez wykonawcę jest dopuszczalny, jeżeli od jego sporządzenia uzależniona jest zapłata wynagrodzenia. Takie rozwiązanie ogranicza możliwość uzależniania zobowiązanego do zapłaty (inwestora, generalnego wykonawcy) wobec wykonawcy

Specyfikacja Techniczna Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych 5 • uchwyty powinny być mocowane w sposób trwały przez wbicie trzpienia w spoiny muru lub osadzenie w zaprawie cementowej w wykutych gniazdach, • rury spustowe odprowadzające wodę do kanalizacji powinny być wpuszczone do rury żeliwnej na głębokość kielicha.

Odbiór robót budowlanych. Kolejnym istotnym etapem realizacji inwestycji jest odbiór robót budowlanych. Zgodnie z regulacją kodeksową, czynność odbioru robót należy do obowiązków inwestora (art. 647 kodeksu cywilnego). Do obowiązków wykonawcy należy jednak odpowiednie przygotowanie robót tak, aby mogły one zostać odebrane. yFh71Q. 299 355 323 280 100 174 434 216 469

protokół odbioru robót budowlanych do faktury